Tự truyện của Mourinho - Kỳ 1: Ngày trở về

Chính hiệu người Bồ Đào Nha

Khi Mourinho rời bán đảo Iberia (Porto) đến Chelsea hồi năm 2004, ông đã có bộ sưu tập thành tích mà hàng loạt HLV mơ ước gồm 2 chức vô địch BĐN, 1 Cúp Quốc gia BĐN, 1 Cúp UEFA/Europa League và 1 Champions League. Vậy mà báo chí Anh vẫn đón nhận ông với một tư thế rất dè dặt, thậm chí còn có ý coi thường bởi những phát ngôn quá lớn lối của ông.

Gần 10 năm sau, Mourinho trở lại Anh quốc từ Iberia, sau thất bại lớn tại Real Madrid, ngạc nhiên thay ông lại được chào đón như một người hùng trở lại mái nhà xưa. Đấy chỉ là một trong hàng loạt những chi tiết nói lên sự đặc biệt của Mourinho. 

Nhân sự kiện Mourinho trở lại Anh quốc, khép lại một vòng xoay đáng nhớ của sự nghiệp, xin gửi đến bạn đọc cuốn tự truyện của Mourinho do nhà báo Luis Lourenco - vốn là bạn thân của ông - viết. Cuốn “Made in Portugal” được xuất bản năm 2004, nhưng bạn đọc cứ yên tâm vì những câu chuyện về Mourinho không bao giờ là cũ.

Cách Barcelona, thủ phủ xứ Catalonia, 20 cây số là thành phố du lịch nhỏ Stiges. Tháng 5/1996, Jose Mourinho, cùng với Bobby Robson, đến Barcelona làm việc. Khi BLĐ đề nghị Mourinho dọn về một căn hộ bên bờ biển tại Stiges để sống, ông không chút do dự mà đồng ý ngay. Stiges gợi nhớ về Setubal (BĐ­N), nơi ông sinh ra và sống suốt thời trai trẻ. 

ĐIỂM XUẤT PHÁT BARCELONA

Cũng giống như thủ phủ của Sado, biển cũng vỗ về Stiges. Đấy quả là một nơi tốt để bạn thích nghi với cuộc sống ở một quốc gia mới. Nhìn ra mặt biển và những bãi cát, Mourinho sẽ dễ dàng nhớ về quê nhà và nguồn gốc của mình. 

Stiges cũng có những con đường để đi dạo dọc bờ biển với những quán cà phê rải rác. Cá tươi và hải sản, mùa Hè đặc trưng đến ngay đầu tháng 5, không khí yên bình của một miền quê, đặc biệt là vào mùa Đông, càng giúp cho Mourinho tìm thấy những thời khắc thư giãn sau những nặng nề của công việc. 

4 năm sau đó, năm 2000, trong một ngày Hè nóng nực của tháng 6, chúng tôi lái xe chầm chậm trên con đường hẹp và dài dọc theo bờ biển Stiges. Mourinho bất ngờ dừng chiếc Volvo mui trần màu đen lại rồi bước ra khỏi xe. Khi ấy hãy còn sớm và dù hành trình phía trước hãy còn rất dài, vẫn còn thời gian để Mourinho chào tạm biệt những bằng hữu mà ông đã kết thân ngay từ những ngày đầu đặt chân đến Catalonia. 

Nhà Mattas là những người đầu tiên Mourinho gặp tại Stiges. Họ mến nhau ngay lập tức và ngày càng thân thiết hơn. Sự khăng khít lại càng tăng sau khi Mourinho đưa người vợ đang mang thai 5 tháng Tami sang sống cùng. Đến một quốc gia lạ, dù là láng giềng với Bồ Đào Nha, không bao giờ là chuyện dễ dàng. Mattas hiểu mình có thể giúp những người bạn mới thích nghi và họ đã làm điều đó một cách hết xảy.

Nhà Mattas, gồm 5 anh em trai và 1 người con gái, làm việc cho chính gia đình mình. Nếu một người vắng mặt, luôn có những người khác cùng vợ con họ để trông cậy và chuyện trò. Vì thế, khi Mourinho đi làm, đến sân tập hàng ngày hay ra nước ngoài dài ngày cho những chuyến du đấu, Tami không bao giờ cảm thấy lẻ loi.

Javi Mattas đang đứng ở cửa quán Sports Bar, như biết trước anh bạn người BĐN của mình sẽ đến. Chúng tôi vào trong, gọi cà phê và lướt qua tít của các tờ báo thể thao Barcelona. Chả ai nói gì về quá khứ hay tương lai, bóng đá hay Barca. Chỉ vài chuyện vụn vặt mà thôi. Javi còn chưa biết Mourinho đang tính chuyện rời Barcelona vĩnh viễn.

CHÁN CHƯỜNG VỚI CUỘC SỐNG BÌNH LẶNG

Rồi chúng tôi rời quán, bước vào hành trình dài trở lại Setubal. Khi xe rời khỏi Stiges, tôi nhìn sang Mourinho. Ngỡ là sau 4 năm sinh sống, Mourinho sẽ ngoảnh đầu nhìn lại, chụp một vài tấm ảnh để kỷ niệm hay đại loại thế. Nhưng tôi đã nhầm bởi Mourinho không bộc lộ chút xúc cảm nào, vẫn nhìn về con đường trước mặt. 

Như thường lệ, Mourinho đợi tôi khơi chuyện. Ông ấy hoạt ngôn trong phòng họp báo, nhưng lại rất ít nói ngoài đời. Hàng chục năm tình bạn của chúng tôi đã trôi qua đúng một kiểu: tôi nói chuyện, anh ấy nghe và thỉnh thoảng hồi đáp.

Thời gian làm việc tại Barca của Mourinho đã gần đi đến hồi kết từ 1 năm về trước. Cuối mùa bóng 1999, nhiều CLB đặt vấn đề mời anh về làm HLV trưởng, nổi bật nhất là lời mời từ Sporting Braga. 

Là một trong những người khuyên Mourinho từ chối, tôi vẫn còn nhớ như in lý lẽ của mình: “Cậu chờ đợi gì nếu ra làm riêng? Có khi 6 tháng là bị sa thải mất rồi, bóng đá BĐN là vậy đó. Quá ít thứ để chờ và quá nhiều thứ để mất. Còn nếu ở lại, cuộc sống của anh tại Barca vẫn êm ru như trước giờ. 

Cậu tiếp tục học hỏi nhiều thứ từ những tay tổ HLV và các cầu thủ hàng đầu, không có áp lực thắng thua, thành phố tuyệt đẹp, tiền vào đều đều. Ở lại đi bạn tôi, tận hưởng cuộc sống mà Chúa đã trao cho bạn”.

Tuy nhiên, năm cuối của Mourinho tại Barca quả là khó khăn. Đến giờ tôi vẫn không biết lời khuyên của mình có thật sự hữu ích hay không. Niềm an ủi duy nhất là không chỉ mình tôi nghĩ vậy. Người thân, trong đó có chính ông bố của Mourinho và bạn bè đều khuyên anh ấy ở lại TBN.

QUYẾT ĐỊNH RA ĐI

Mourinho cảm thấy chán chường trong năm chót ở Barcelona, nơi anh làm trợ lý cho HLV Louis van Gaal. Tự mô tả mình là “vị trợ lý bất mãn”, Mourinho cho biết có 2 lý do khiến anh chịu đựng ở lại Barca thêm một năm: Một là thu nhập trợ lý tại Barca cao hơn về BĐN làm HLV trưởng, mà anh thì luôn muốn cuộc sống gia đình sung túc. Hai là Mourinho muốn giành danh hiệu duy nhất mà mình còn thiếu trong sự nghiệp làm trợ lý: Champions League.

Làm trợ lý tại BĐN, Mourinho đã có 2 chức vô địch BĐN, 1 Cúp Quốc gia và 2 Siêu Cúp. Tại Tây Ban Nha anh có 2 chức vô địch La Liga, 2 Cúp Nhà vua, 2 Siêu Cúp, 1 Cúp C2/Europa League và 1 Siêu Cúp. Nhưng Mourinho vẫn mơ về Champions League. Thế nên anh quyết định ở lại thêm 1 năm cuối cùng để ra sức giúp Barca chạm tay vào danh hiệu vinh quang nhất cấp độ CLB.

Một năm sau, Mourinho lại nhận được những lời khuyên y hệt một năm về trước. Chỉ có điều lần này không ai có thể ngăn Mourinho bước lên con đường mà anh đã vạch ra cho chính mình được nữa. Khỏi có ý kiến, càng không có màn trò chuyện khuyên lơn gì hết. 

Mourinho tạm xa lánh mọi mối quan hệ của mình vào thời điểm ấy để không phải lung lạc mặc dù có lẽ trời có sập xuống thì anh ấy cũng không đổi ý. Sau này Mourinho bày tỏ sự biết ơn với vợ, người duy nhất ủng hộ quyết định của anh, trên tư cách một người hôn phối và một người bạn.

"Tami luôn ở đó, chứng kiến những thống khổ mà tôi phải trải qua trong năm cuối ở Barca. Tôi thường trở về nhà trên tư cách một nhà phê bình hơn là một vị trợ lý. Trên sân tập tôi luôn trung thành, tận tụy. Nhưng về nhà tôi cứ nghĩ mãi: tại sao Van Gaal lại quyết thế này mà không thế kia. Khi ấy tôi biết vị trí trợ lý đã quá nhỏ bé so với suy nghĩ của mình. Tami hiểu vì cô ấy đã sống cùng với những bi kịch, hoài nghi và cơn giận của chồng”.

Không tin Van Gaal nữa, càng không tin người sẽ kế nhiệm Van Gaal là Serra Ferrer, Mourinho quyết định sẽ ra làm riêng, tự anh sẽ ra những quyết định quan trọng nhất cho đội bóng chứ không phải đưa ra lời khuyên cho bất kỳ ai nữa. Stiges dần ở lại sau lưng, Mourinho đã bỏ lại chương cuối cùng trong đời trợ lý, không ầm ĩ, không kịch tính.

Và một chương khác, đầy rực rỡ và ồn ào chuẩn bị được mở ra.